Kế hoạch tài chính là phần kế hoạch phản ánh kết quả tài chính của tất cả những hoạt động được phác thảo trong kế hoạch kinh doanh. Kế hoạch tài chính phản ánh:
- Doanh thu kỳ vọng sẽ đạt được nếu mục tiêu doanh số được hoàn thành
- Chi phí để thực hiện mục tiêu doanh số
- Các mục tiêu khác nếu mọi việc diễn ra đúng kế hoạch
Chúng được gọi bằng rất nhiều tên gọi khác nhau cho kế hoạch tài chính: ngân sách (budget), dự báo (forecast) hay dự kiến (projection). Tuy nhiên, trên góc nhìn thực tế nếu là chủ doanh nghiệp hay nhà quản lý thì tên gọi không quan trọng bằng việc chúng ta định làm gì với nó và miễn là nó mang lại lợi nhuận.
Xây dựng bản kế hoạch tài chính giúp doanh nghiệp xác định được khả năng tài chính của mình nhằm đạt được mục tiêu. Từ đó, doanh nghiệp sẽ lập chiến lược đầu tư, tiêu dùng và tiết kiệm hiệu quả để đạt được mục tiêu đã đặt ra trong bản kế hoạch. Ngoài ra, bản kế hoạch này cũng sẽ mô tả chi tiết hoạt động, tài nguyên, vật liệu và khung thời gian cần thiết để thực hiện mục tiêu.
Một bản kế hoạch về tài chính hoàn chỉnh sẽ bao gồm rất nhiều yếu tố. Tuy nhiên, ba yếu tố quan trọng nhất trong báo cáo tài chính là cơ sở để lập bản kế hoạch tài chính mà doanh nghiệp cần lưu ý là:
Báo cáo kết quả kinh doanh
Báo cáo kết quả kinh doanh còn được hiểu là báo cáo lợi nhuận lời và lỗ trong hoạt động kinh doanh. Bảng báo cáo này sẽ tóm tắt các doanh thu và chi phí của doanh nghiệp. Điểm quan trọng của báo cáo kết quả kinh doanh là phải thể hiện rõ ràng doanh thu của doanh nghiệp khi đã trừ đi các chi phí.
>>> Xem thêm: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là tài liệu thể hiện tài sản và nguồn vốn của doanh nghiệp. Trong bảng sẽ có rất nhiều mục như tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn… Nhờ đó, bảng cân đối kế toán sẽ cho bạn thấy được tình hình tài chính của doanh nghiệp trong một thời điểm cụ thể.
>>> Xem thêm: Bảng cân đối kế toán trong doanh nghiệp
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Đây là bảng báo cáo cho biết số tiền dự kiến được đưa vào và ra khỏi công ty trong thời gian nhất định. Do đó, bảng báo cáo này sẽ giúp bạn đảm bảo được sự phát triển mô hình kinh doanh bền vững cho công ty về mặt tài chính.
>>> Xem thêm:
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Kế toán trong kinh doanh
Lập kế hoạch tài chính
Phương pháp lập kế hoạch tài chính
Kế hoạch tài chính doanh nghiệp là một bản dự kiến các số liệu, hoạt động khác trong tương lai dựa trên sự tính toán từ các dữ liệu cũ trước đó. Tùy từng trường hợp mà doanh nghiệp sẽ áp dụng các phương pháp sau đây:
- Phương pháp hồi quy tuyến tính đơn
- Phương pháp hồi quy tuyến tính mở rộng
- Phương pháp dự báo tài chính thông qua các chỉ tiêu tài chính đặc trưng
Để thực hiện thuận lợi và chính xác các phương pháp này, người thực hiện cần phải có kiến thức cũng như là kinh nghiệm thì mới đem lại hiệu quả cao.
>>>Xem thêm: Phương pháp lập kế hoạch tài chính cho nhà quản trị
Quy trình lập kế hoạch tài chính
Để có thể thiết lập được một bản kế hoạch tài chính phù hợp và hiệu quả, doanh nghiệp cần triển khai theo một quy trình với các bước cơ bản như sau.
Quy trình các bước lập kế hoạch tài chính
Bước 1: Nghiên cứu và nắm rõ tình hình tài chính doanh nghiệp
Việc thiết lập kế hoạch tài chính đòi hỏi phải có dữ liệu thông tin một cách cụ thể và điều này chỉ thực hiện được thông qua quá trình nghiên cứu và thống kê tình hình tài chính mà doanh nghiệp đang sở hữu.
Bắt đầu từ việc liệt kê toàn bộ các loại tài sản mà doanh nghiệp đang sở hữu như tiền mặt, bất động sản, khoản tiền tiết kiệm và các khoản đầu tư tài chính như trái phiếu, cổ phiếu, tín phiếu…Tiếp theo, doanh nghiệp cần liệt kê các khoản nợ phải trả, thế chấp tài sản, tín dụng…
Sau khi đã liệt kê toàn bộ thông tin về tài sản cũng như các khoản nợ phải trả, chúng ta sẽ có một bức tranh toàn cảnh về giá trị tài sản ròng và tình hình tài chính hiện tại của doanh nghiệp. Từ đó việc thiết lập kế hoạch tài chính sẽ trở nên phù hợp với nhu cầu và điều kiện của doanh nghiệp & phòng tránh các rủi ro không đáng có.
>>>> Tham khảo: Rủi ro tài chính và quản trị rủi ro tài chính
Bước 2: Thiết lập mục tiêu tài chính
Sau khi đã xác định được khả năng tài chính của doanh nghiệp, tiếp theo các nhà quản trị cần làm đó chính là thiết lập mục tiêu về tài chính. Qua đó có thể định hình rõ ràng phương hướng phát triển của tổ chức.
Mục tiêu tài chính có thể đơn giản là tăng trưởng doanh thu, gia tăng lợi nhuận đầu tư hay mở rộng thị trường…Để làm được điều này, các nhà quản trị cần hiểu rõ mục tiêu đầu tư ban đầu, xác định khoản tiền, thời gian đầu tư hay am hiểu các loại đầu tư cổ phiếu và trái phiếu. Ngoài ra, việc phân tích và nghiên cứu thị trường để có chiến lược đầu tư phù hợp cũng là yếu tố quan trọng mà doanh nghiệp cần thực hiện nghiêm túc.
Bước 3: Xây dựng ngân sách
Bước tiếp theo của quy trình thiết lập kế hoạch tài chính chúng ta cần xây dựng ngân sách phù hợp với mục tiêu tài chính mà doanh nghiệp vừa xác định. Đây là một bước vô cùng quan trọng để nhằm mục đích quản lý tình hình tài chính giúp kiểm soát dòng tiền cho từng khoản chi tiêu của doanh nghiệp.
Bước 4: Phát triển và triển khai kế hoạch
Sau khi đã có dữ liệu thông tin về tình hình tài chính cũng như thiết lập được mục tiêu và ngân sách cho kế hoạch kinh doanh. Bước tiếp theo cần thực hiện đó là nghiên cứu về các ưu, nhược điểm của từng dự án, các thông tin liên quan đến hệ thống tài chính, thuế hay các vấn đề về luật an toàn lao động, sức khỏe…
Bước 5: Giám sát thực thi kế hoạch
Cuối cùng, doanh nghiệp cần triển khai thực hiện việc giám sát quá trình lập kế hoạch tài chính để từ đó có các phương án kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh. Việc theo dõi cẩn thận các thông tin về báo cáo tài chính, danh mục đầu tư, thông tin thị trường…sẽ giúp doanh nghiệp dự đoán các rủi ro về tài chính hiệu quả.
>>> Tìm hiểu chi tiết hơn về Quy trình lập kế hoạch tài chính TẠI ĐÂY
Cách lập kế hoạch tài chính
Để dự báo các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp, trước hết cần chọn các khoản mục trên các báo cáo tài chính (Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Bảng cân đối kế toán) có khả năng thay đổi khi doanh thu thuần thay đổi. Việc lựa chọn này được dựa vào mối quan hệ giữa doanh thu thuần với từng khoản mục. Trên cơ sở đó, sẽ dự báo trị số của từng chỉ tiêu trong kỳ tới.
Các báo cáo tài chính cung cấp thông tin để người sử dụng đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp hiện tại và dự báo tình trạng tài chính trong tương lai. Muốn thực hiện được mục tiêu đó người ta phải thông qua các báo cáo tài chính, như vậy, dự báo các báo cáo tài chính cần thiết không chỉ đối với các nhà quản trị doanh nghiệp mà còn cần thiết đối với cả những người sử dụng thông tin ngoài doanh nghiệp.
Hướng dẫn các chỉ tiêu cần dự toán trong kế hoạch tài chính như sau:
Dự báo doanh thu
Dự báo doanh thu vẫn được coi là “điểm khởi đầu không được báo trước” trong kế hoạch tài chính.Doanh thu càng lớn có nghĩa là doanh nghiệp tiêu thụ được nhiều sản phẩm, hàng hóa trên thị trường, thị phần của doanh nghiệp ngày càng được mở rộng. Doanh thu cũng là dấu hiệu thể hiện mức độ phu hợp của sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất với nhu cầu của thị trường. Doanh thu gắn liền với thị trường, doanh thu càng giảm thì doanh nghiệp càng mất dân thị trường.
Vì thế, Doanh thu được dự báo dựa trên các giả thiết về thị trường, nhu cầu của khách hàng, giá cả sản phẩm và sản phẩm cạnh tranh..Để có thể xác định doanh thu người ta có thể sử dụng phương pháp tỷ lê, phương pháp hồi quy hoặc phương pháp phân tích dãy số thời gian.
Dự toán chi phí
Sau khi dự báo doanh thu, tiến hành dự báo giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý biến đổi. Giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng và quản lý biến đổi được dự báo dựa theo kinh nghiệm nhiều năm của doanh nghiệp và thường chiếm tỷ lệ nào đó trong tổng doanh thu của mỗi loại sản phẩm. để tăng độ tin cậy cho dự báo, doanh thu được dự báo ở đây là doanh thu thuần
Dự toán ngân sách
Kế hoạch tài chính linh hoạt
Các chuyên gia tài chính đã quen với độ chính xác, tính nhất quán và các chu kỳ lập kế hoạch tương đối có thể dự đoán được. Nhưng khi điều kiện kinh tế không lường trước được như đại dịch Covid vừa qua thì…Làm thế nào để lập kế hoạch trong môi trường này khi chúng ta không biết điều gì sẽ xảy ra?
- Đầu tiên, bạn phải có một cái nhìn rõ ràng về vị trí bắt đầu của doanh nghiệp
Chúng ta cần so sánh các xu hướng mới nhất và các mục tiêu hoạt động chính của doanh nghiệp: Những yếu tố đầu vào có tác động mạnh nhất trước khi xảy ra bất ổn so với khi bất ổn bắt đầu có gì thay đổi? Những rủi ro thanh khoản cụ thể nào đã xuất hiện? Các vấn đề này nhạy cảm như thế nào với những bất ổn hiện tại trên thị trường?
Điều quan trọng nữa là phải xem xét các mục tiêu kinh doanh trong ngành (nhà cung cấp, khách hàng và khu vực địa lý) và những yếu tố đó đã thay đổi như thế nào trước và sau sự kiện. Kết quả từ tất cả những điều này sẽ là một tập hợp các dữ kiện cơ bản để so sánh với các kịch bản mới.
- Thứ 2: Phát triển các tình huống giả định
Với cơ sở thực tế đáng tin cậy trong tay, nhóm lập kế hoạch tài chính sẽ có thể nhanh chóng mô hình hóa ba hoặc bốn kịch bản về cách mà sự kiện có thể diễn ra trong ngành của mình: Trường hợp tốt nhất (lạc quan), trường hợp xấu nhất (bi quan), trường hợp duy trì (tiếp tục trên quỹ đạo hiện tại) và một trường hợp có khả năng xảy ra cao nhất. Bằng cách này, nhóm có thể đảm bảo rằng một loạt các kết quả đều được dự tính trước; doanh nghiệp không thể chỉ chọn tình huống trung gian là trường hợp có thể xảy ra nhất.
- Thứ 3: Thiết lập “hướng đi” cho doanh nghiệp
Khi cơ sở thực tế và các kịch bản đã được tạo ra và được kiểm tra rủi ro, nhóm lập kế hoạch tài chính, với ý kiến đóng góp từ đội ngũ lãnh đạo điều hành, sẽ cần quyết định kịch bản nào phù hợp nhất để theo đuổi và sau đó xây dựng một kế hoạch tài chính chi tiết xung quanh chúng.
- Thứ 4: Xác định các hành động và động thái tốt nhất
Với các kịch bản trong tay và hướng đi đã được thống nhất, nhóm lập kế hoạch tài chính phải làm việc với lãnh đạo cấp cao để xác định một loạt các sáng kiến nhất quán, xác định cách thực hiện chúng và theo dõi hiệu suất của chúng trên nhiều phạm vi thời gian.
- Thứ 5: Xác định ” điểm kích hoạt ”
Đặc biệt trong thời kỳ khủng hoảng, nhóm lập kế hoạch tài chính phải giám sát chặt chẽ tình hình thanh khoản và thu nhập của doanh nghiệp cũng như bất kỳ thay đổi nào trên thị trường. Họ nên xác định các chỉ số phù hợp nhất (hoặc “điểm kích hoạt”) trong số tất cả các yếu tố thúc đẩy hoạt động kinh doanh được xem xét. Đối với nhiều doanh nghiệp, điều này sẽ bao gồm tiền mặt và số liệu bán hàng nhưng cũng có thể bao gồm tỷ lệ giữ chân khách hàng và các chỉ số về quy trình bán hàng. Ví dụ, tại một cửa hàng bán lẻ tạp hóa, điều quan trọng là phải theo dõi hàng tồn kho để tránh tình trạng hết hàng.
Sau đó, nhóm có thể xây dựng một bảng báo cáo được xem xét hàng ngày. Họ có thể theo dõi những gì đã thay đổi và có bất kỳ can thiệp nào cần thiết – cho dù điều đó có nghĩa là kéo các đòn bẩy khác nhau để đạt được kết quả mong muốn hoặc mô hình hóa các kịch bản mới. Ban đầu, các bảng báo cáo được tạo bởi nhóm lập kế hoạch tài chính có thể được “khởi động” bằng cách sử dụng Excel và các phần mềm thông thường khác. Lý tưởng nhất là chúng sẽ được cập nhật thường xuyên nhất có thể để đảm bảo rằng những người ra quyết định nhận được thông tin cập nhật nhất, đáng tin cậy nhất thông qua Hệ thống báo cáo quản trị thông minh.
Mẫu kế hoạch tài chính bằng Excel
Để xây dựng một bảng kế hoạch về tài chính hoàn chỉnh, bạn nên tham khảo một số mẫu kế hoạch để có thêm kinh nghiệm về việc nội dung và cách trình bày. Dưới đây là một số mẫu kế hoạch về lĩnh vực tài chính mà bạn có thể tham khảo:

Bản phân tích chi phí đầu tư và chỉ số tài chính
Bản phân tích chi phí đầu tư và chỉ số tài chính

Bản dự trù tài chính cho doanh nghiệp
Bản dự trù tài chính cho doanh nghiệp

Bản dự kiến và mô tả doanh thu sản phẩm
Bản dự kiến và mô tả doanh thu sản phẩm
Tư vấn lập kế hoạch tài chính doanh nghiệp
Hãy nghĩ về quá trình lập kế hoạch tài chính như một khoản đầu tư cho tương lai. Nếu bạn muốn công việc kinh doanh của mình thành công lâu dài thì đó sẽ là một trong những khoản đầu tư quan trọng nhất của bạn để tăng trưởng hiệu suất bền vững.
Bằng cách hợp tác với các chuyên gia tài chính tại TACA với kinh nghiệm dày dặn 20 năm trong nghề tại các doanh nghiệp trong và ngoài nước >> đảm bảo giúp quy trình lập kế hoạch tài chính doanh nghiệp bạn được thực hiện chính xác hiệu quả, kế hoạch sẽ hiển thị tài sản lưu động của bạn tại bất kỳ thời điểm nào qua giải pháp Dịch vụ tư vấn tài chính doanh nghiệp TACA . Khi đó, bạn sẽ luôn biết liệu doanh nghiệp của mình có ổn định về tài chính hay không hoặc liệu có cần phải hành động hay không. Bạn có thể xem thông tin chi tiết về dịch vụ tại link:
Nếu bạn muốn trao đổi trực tiếp với chúng tôi về các yêu cầu tư vấn kế hoạch tài chính doanh nghiệp, vui lòng liên hệ với TACA theo Hotline CSKH: 0982 518 586 hoặc đăng kí tư vấn TẠI ĐÂY
Taca Business Consulting,
Trụ sở chính: Tầng 2 toà A Chelsea Residences, số 48 Trần Kim Xuyến, Q. Cầu Giấy, TP. Hà Nội