Tái cấu trúc doanh nghiệp giúp làm mới doanh nghiệp một cách toàn diện, từ thay đổi chiến lược kinh doanh, tổ chức lại bộ máy đến văn hóa doanh nghiệp nhằm mục đích nâng cao hiệu quả kinh doanh, tăng lợi thế cạnh tranh nhằm phát triển hơn nữa.
Tái cấu trúc doanh nghiệp tiếng Anh là gì? Nó còn được biết đến với cái tên là “Corporate Restructuring”.
Tái cấu trúc doanh nghiệp là quá trình tổ chức và sắp xếp lại doanh nghiệp dựa trên nền tảng là cấu trúc cũ nhằm mục đích thay đổi cấu trúc, phương thức vận hành để khắc phục những yếu kém nội tại, giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn trong tương lai.
Việc tái cấu trúc doanh nghiệp có thể được áp dụng cho toàn bộ doanh nghiệp hoặc chỉ tái cấu trúc một phần ví dụ như vận hành, bộ máy nhân sự, cơ cấu tổ chức, chiến lược kinh doanh,… tùy thuộc vào điều kiện và nhu cầu của doanh nghiệp. Ví dụ như, nếu một công ty đang có vấn đề về cơ cấu nhân sự, còn các bộ phận khác vẫn hoạt động bình thường thì doanh nghiệp sẽ xem xét tái cấu trúc về cơ cấu nhân sự thôi.
Tuy nhiên, hai khái niệm tái cấu trúc doanh nghiệp và tái lập doanh nghiệp là khác nhau hoàn toàn. Để đưa ra phương hướng đúng đắn cho doanh nghiệp thì cần hiểu và phân biệt rõ hai khái niệm này. Khái niệm tái lập rộng hơn tái cấu trúc, nó bao gồm việc thiết lập, cải tổ và xây dựng dựa trên một nền tảng hoàn toàn mới. Còn tái cấu trúc là cải thiện các vấn đề nội tại dựa trên nền tảng sẵn có.
Hiểu đơn giản, “tái cấu trúc” là việc thay đổi màu sơn hay nội thất của ngôi nhà, còn “tái lập” chính là đập bỏ hẳn ngôi nhà cũ và xây ngôi nhà mới vững chắc, kiên cố hơn.
Hướng tới mục tiêu phát triển bền vững dài hạn, doanh nghiệp nào từ giai đoạn Startup đến Trường tồn như Sam Sung, Huyndai, Apple,..đều trải qua 4 lần tái cấu trúc. Chỉ có 50% doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khởi nghiệp để tồn tại, và 10% doanh nghiệp đi từ tồn tại đến thành công, phát triển rồi thành danh,… Vì thế, giới doanh nhân luôn nằm lòng câu ‘’ Tái cấu trúc, hay là chết?’’
Các giai đoạn Tái cấu trúc doanh nghiệp
Các giai đoạn Tái cấu trúc doanh nghiệp
Chúng ta đã hiểu được khái niệm tái cấu trúc doanh nghiệp, vậy khi nào thì cần phải thực hiện nó? Việc này sẽ được thực hiện khi doanh nghiệp đang gặp khó khăn, việc kinh doanh kém hiệu quả, trì trệ.
Các nguyên nhân dẫn đến vấn đề này thường là do chiến lược kinh doanh không hợp lý, việc quản lý không hiệu quả, nguồn nhân lực yếu kém, không có sự phối hợp giữa các bộ phận,…
Theo các chuyên gia, một doanh nghiệp khi nhận thấy 4 nhóm dấu hiệu sau thì tái cấu trúc là một việc làm bức thiết:
Đây là những dấu hiệu mà doanh nghiệp dễ nhận thấy nhất: doanh số giảm, tài sản thất thoát, thị phần thu hẹp, hoạt động trì trệ, mất lợi thế cạnh tranh,…
Các dấu hiệu thuộc nhóm cận mặt bao gồm các biểu hiện liên quan đến kết quả kinh doanh, chất lượng sản phẩm không ổn định, khách hàng khiếu nại nhiều, không có sự phối hợp và trao đổi giữa các bộ phận, hoạt động tiếp thị và bán hàng kém hiệu quả, công nợ nhiều, tồn kho cao,…
Các dấu hiệu thuộc nhóm này thường không ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả kinh doanh như: chồng chéo đa chức năng giữa các bộ phận, nhân lực yếu kém, trưởng phòng không có khả năng quản lý, không có sự phối hợp giữa các phòng ban, cơ chế phân quyền kém,…
Các dấu hiệu này tuy không ảnh hưởng trực tiếp nhưng sẽ khiến doanh nghiệp trì trệ dần dần, nếu như không có cải thiện thì doanh nghiệp không thể phát triển.
Đây là những dấu hiệu khó nhận biết nhất bởi chúng là những vấn đề thuộc thượng tầng, bao gồm: triết lý kinh doanh, mục tiêu dài hạn, tầm nhìn và giá trị,…
Nếu ban quản trị định hướng sai đường, không đi sâu xây dựng giá trị cốt lõi bên trong và các mục tiêu dài hạn mà chỉ chăm chăm vào những mục tiêu ngắn hạn thì sẽ không thể phát triển vững mạnh và lâu bền.
Khi doanh nghiệp đứng trước nhu cầu bức thiết cần tái cấu trúc thì câu hỏi lớn nhất chính là: Các bước thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp như thế nào?
Gồm có 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp chính sau đây:
Trong 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp, việc xác định rõ tình trạng của doanh nghiệp là bước đi bắt buộc và hiển nhiên trong việc thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần nắm rõ, thống kê và xác định được việc trì trệ, lỏng lẻo ở đâu, bộ phận, phòng ban nào hoạt động chưa hiệu quả thì mới có thể lên kế hoạch tái thiết được. Đồng thời, cần dự báo xu hướng thay đổi môi trường pháp lý kinh doanh thông qua việc thăm dò, khảo sát đánh giá thị trường để nhận định xu hướng thay đổi trên các khía cạnh về chính sách pháp luật của Nhà nước, nhưng nhu cầu về sản phẩm, công nghệ sản xuất và phương thức phân phối mới.
Sau khi đã xác định chính xác tình trang của doanh nghiệp rồi thì mới có thể đưa ra mục tiêu và phạm vi tái cấu trúc cụ thể. Trong phần mục tiêu, không chỉ là mục tiêu chung mà cần chia cụ thể mục tiêu riêng cho từng nhóm và từng bộ phận.
Phạm vi tái cấu trúc cần bao trùm được hết những lổ hổng trong hệ thống, cách vận hành. Tùy vào tình hình hiện tại của công ty mà phạm vi này có thể chỉ là một vài lĩnh vực hay toàn bộ công ty.
Việc thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp là cả một quá trình mà bất cứ bước đi nào cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả của cả quá trình đó nên việc lập ra bản kế hoạch và thiết kế chi tiết là một việc vô cùng quan trọng.
Hơn nữa, đây là một quá trình nên tất cả đều phải diễn ra theo thứ tự. Vậy nên, doanh nghiệp cần xác định những lĩnh vực có thể triển khai sớm nhất để có thể làm chủ được tiến độ và phù hợp với mức độ, tình trạng cấp bách của doanh nghiệp.
>>>>Xem thêm: Lập kế hoạch kinh doanh – Hướng dẫn chi tiết cách xây dựng bản KHKD tuyệt vời
Một yếu tố không thể bỏ qua chính là phương thức tiếp cận. Việc lựa chọn phương thức tiếp cận không phù hợp thì việc tái cấu trúc sẽ trở nên đình trệ và bị kéo dài.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn cần phải đưa ra chiến lược thực hiện và kế hoạch theo kiểu cuốn chiếu. Điều này giúp doanh nghiệp tạo ra sự rõ rang trong việc thực tiện tái cấu trúc.
Sau khi đã có được kế hoạch cuốn chiếu thì doanh nghiệp cần bắt tay vào triển khai từng bước một, không nên quá vội vàng dẫn đến không đảm bảo được hiệu quả. Để đảm bảo các giải pháp tái cơ cấu được thực hiện thành công, doanh nghiệp cần có một bộ phận luật sư kinh tế tham mưu; cố vấn về các chính sách pháp luật của Nhà nước và đưa ra các dự báo về sự thay đổi môi trường pháp lý kinh doanh; sau đó là chiến lược huy động nguồn lực để thực hiện tái cơ cấu như nguồn vốn, huy động nhân lực phù hợp cho mục tiêu tái cơ cấu, thiết lập mạng lưới quan hệ với các đối tác phù hợp.
Sau khi hoàn thành mỗi bước của kế hoạch, cần liên tục đánh giá về độ hiệu quả của nó, xem xét đã phù hợp chưa và có cần điều chỉnh ở đâu không.
Trong 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp cuối cùng, sau khi hoàn thành tất cả các bước của kế hoạch, doanh nghiệp vận hành toàn bộ hệ thống mới. Trong quá trình này, cần có những đợt đánh giá định kỳ để biết kế hoạch tái cấu trúc này có mức độ hiệu quả đến đâu, đem lại chất lượng và đúng mục tiêu đề ra hay chưa.
Trên đây là những chia sẻ về khái niệm, dấu hiệu và 5 bước tái cấu trúc doanh nghiệp. Hi vọng qua bài viết này, các doanh nghiệp có thể nhìn nhận, đánh giá thực trạng và đưa ra phương hướng phù hợp cho doanh nghiệp của mình.
Để tái cấu trúc thành công, doanh nghiệp phải chủ động lên kế hoạch cho một quá trình và phải thực hiện từ sớm, chỉ khi đó doanh nghiệp mới có thể đề ra kế hoạch và lộ trình rõ ràng, chính xác, không bị áp lực trong tình huống nguy cấp khiến việc triển khai bị chệch hướng và mất kiểm soát.
Tái cấu trúc của doanh nghiệp phù hợp biểu hiện qua việc tận dụng tốt các cơ hội và tránh né được rủi ro từ môi trường kinh doanh. Khi môi trường kinh doanh thay đổi, đòi hỏi cấu trúc của doanh nghiệp cũng phải thay đổi cho phù hợp với nhu cầu của thị trường, lúc đó việc đặt ra là yêu cầu tái cấu trúc doanh nghiệp. Như vậy, để xác định được trọng tâm của tái cơ cấu doanh nghiệp, trước hết cần phải nhận diện xu hướng thay đổi của môi trường kinh doanh.
Môi trường kinh doanh gồm các yếu tố như kinh tế, văn hoá xã hội, chính sách pháp luật, dân số, xu hướng công nghệ, cơ sở hạ tầng, và các yếu tố vi mô (nhà cung cấp, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, sản phẩm thay thế…).
Doanh nghiệp cần nhận diện những cơ hội, thách thức và cả những rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra khi các yếu tố trên thay đổi. Việc tiếp theo là xem xét cấu trúc hiện hữu trên các khía cạnh như sản phẩm, thị trường mục tiêu, công nghệ, hệ thống quản lý, các dự án đang đầu tư… doanh nghiệp có tận dụng được cơ hội và thách thức mới hay không. Trường hợp doanh nghiệp nhận thấy có những điểm không tương thích, đó chính là lúc cần đặt ra nhiệm vụ tái cơ cấu.
>>>>Xem thêm: Rủi ro tài chính và quản trị rủi ro tài chính
Thông thường sự thay đổi của môi trường kinh doanh sẽ dẫn đến việc xuất hiện xu hướng mới về nhu cầu sản phẩm, công nghệ và phương thức phân phối. Do đó việc đầu tiên của tái cơ cấu chính là xác định được nên thay đổi sản phẩm như thế nào, hướng đến đối tượng tiêu dùng nào và sử dụng công nghệ sản xuất như thế nào cho phù hợp với vấn đề phát triển nội tại của doanh nghiệp.
Để đạt được các mục tiêu đề ra trong hoạt động tái cơ cấu, doanh nghiệp phải thực hiện sắp xếp hệ thống quản lý như thay đổi cơ cấu tổ chức, xây dựng lại quy chế, quy trình thực hiện tất cả các công tác, tiến hành đầu tư công nghệ, loại bỏ những hoạt động/lĩnh vực kinh doanh không còn phù hợp.
>>>>Xem thêm: Quy trình – Những điều cần biết để quản lý kinh doanh hiệu quả
Để thực hiện được các chiến lược tái cơ cấu hiệu quả và tối ưu điều quan trọng nhất đó là phải đảm bảo có nguồn lực để thực hiện như nguồn vốn, con người, đối tác chiến lược liên kết.
Tái cấu trúc doanh nghiệp là chuẩn bị cho chặng đường phát triển lâu dài, không phải ngày một ngày hai là thành công. Bạn cần có một kế hoạch chiến lược phù hợp, công cụ hỗ trợ tốt và đội ngũ chuyên môn có bề dày kinh nghiệm tham gia. Do đó, chúng tôi mang đến giải pháp Dịch vụ tái cấu trúc doanh nghiệp TACA – Nền tảng vững chắc cho sự tăng trưởng trong doanh nghiệp.
Mục tiêu của TACA Consulting Group là cung cấp dịch vụ tư vấn tái cấu trúc doanh nghiệp không phải chỉ là “kéo dài sự sống”, mà còn là “đòn bẩy” cho các doanh nghiệp để đạt được sự phát triển nhảy vọt. Chúng tôi xem xét những yếu tố cần thiết cho một doanh nghiệp để “duy trì tăng trưởng bền vững ngay cả sau khi đã tái cấu trúc” và cung cấp dịch vụ hỗ trợ từ thiết lập cơ chế phát triển đến khi vào đà ổn định.
Hãy nhạy bén để nhận ra những rủi ro tiềm ẩn khi doanh nghiệp bạn đang lớn dần mà ‘’size áo vẫn còn chật’’ để có những giải pháp phù hợp kịp thời giúp doanh nghiệp chuyển mình Tái cấu trúc làm tăng gia sản xuất, tiếp tục trường tồn!
Taca Business Consulting,
Trụ sở chính: Tầng 2 tòa A Chelsea Residences, số 48 Trần Kim Xuyến, Q. Cầu Giấy, TP. Hà Nội
Hotline: 0982 518 586
Support@taca.edu.vn
Vincom Đồng Khởi, Quận 1, TP. HCM
Hotline: 0985 611 911